Każde pianino i  fortepian brzmią właściwie, gdy nastroimy je zgodnie z standardami zaplanowanymi przez ich konstruktorów. Obecnie, praktycznie w większości świata i także w Europie, standard ten wyznaczony jest wg częstotliwości a1 (tzw „a razkreślne”) równej 440 Hz.

Do strojenia używa się kamertonu. W ostatnim czasie, tradycyjny, widełkowy kamerton został niemal całkowicie wyparty przez elektroniczne urządzenia cyfrowe, emitujące dźwięki o wzorcowej częstotliwości.

Ciekawostka: Kamerton widełkowy wynalazł w 1711 r. lutnista (muzyk grający na lutni) John Shore

* * *

JAK STROJONO KIEDYŚ?

Do pierwszej standaryzacji częstotliwości 440 Hz  doszło w 1918 r USA  (Anglia i Niemcy od 1939r). Stało się to głównie pod wpływem rozwoju przemysłu fonograficznego. Rynek ten, popularyzując na szeroką skalę nagrania audio, zetknął się z problemem występowania w eterze, na antenie radiowej, różnych nagrań. Emitowana muzyka w różnych strojach, deprymowała słuchaczy. Podjęto wiec starania, aby przekaz muzyczny stał się bardziej przyjazny dla odbiorców. Standaryzacja ta miała wielki wpływ również na przemysł instrumentów muzycznych. Wcześniej bowiem, sektor ten głównie funkcjonował w oparciu o strój niższy, gdzie a1= 432 Hz. Podwyższenie stroju  do 440 Hz wymusiło wzmocnienie konstrukcji instrumentów, ze względu na zwiększone napięcia wewnętrzne. Efektem finalnym poczynionych zmian są dzisiejsze instrumenty, które budowane są wg norm przyjętych po roku 1918, a ich dźwięki są ewidentnie głośniejsze.

* * *

JAKI STRÓJ STOSUJEMY OBECNIE?

Obecnie, przy częstotliwości 440Hz, dźwięk instrumentu jest zoptymalizowany, nośny, a jego barwa przyjazna. Nastrojone instrumenty muzyczne wg tej normy, należycie harmonizują się z innymi, otaczającymi nas dźwiękami. Gdy strój pianina, czy fortepianu różni się od poziomu wyznaczonego przez a1-440, jest np. niższy, wówczas wymaga on korekty, by powrócił do właściwego poziomu. Na postawie odchylenia od wzorcowej częstotliwości 440 Hz i jej odpowiednich pochodnych, oceniamy czy instrument trzyma strój, czy też rozstroił się i wymaga dostosowania do wzorca.

* * *

STABILNY STRÓJ PIANINA I FORTEPIANU

Aby zadbać o utrzymanie właściwego stroju, utrzymujmy jego poziom na określonej częstotliwości. Jest to zabieg zalecanym przez konstruktorów. Daje on długotrwałą stabilność, bowiem zarówno struny i cała struktura będą w równowadze. Podobnie jak samochód, pianino, czy fortepian wymagają systematycznie wykonywanych przeglądów. Są to niezbędne zabiegi, aby nasze instrumenty działały zadowalająco i przez lata zachowały swoją wysoką wartość. Zadbane pianino czy fortepian brzmią zdecydowanie lepiej. Pozwala to pełniej czerpać radość i inspirację z jakościowego ich użytkowania.

W ostatnich latach na znaczeniu zyskał strój 442Hz, który głównie stosowany jest w orkiestrach symfonicznych, celem uzyskania większej wyrazistości i jasności brzmienia instrumentów skrzypcowych.